Excelleren zonder Excel

Published by Guests, on 13/10/2020

Door Peter Hinssen (Innovatieondernemer en partner Nexxworks)

Er is meer nodig dan wat cosmetische ingrepen om de IT-systemen van de overheid klaar te zetten voor deze eeuw. Ik hoop dat de regering-De Croo de lat hoog genoeg legt.

Tussen de overheid en digitalisering is het niet altijd koek en ei. Niet alleen bij ons hoor. Het Verenigd Koninkrijk stond vorige week in rep en roer omdat Public Health England liefst 16.000 coronagevallen was ‘vergeten’ te tellen. Ze hadden er niet gezien dat hun Excel-spreadsheet vol was. Je kan je afvragen waarom het centrale orgaan dat de pandemie moet traceren anno 2020 nog steeds het oude .xls-format van 1987 gebruikt, dat helaas maar 65.000 rijen data aankan. Maar dit geheel terzijde.

Het toont helaas aan dat – in deze wereld van big data en algoritmes – de zwakste schakel nog altijd de boel totaal kan verknoeien. Je mag dan miljoenen geïnvesteerd hebben in high-end computerinfrastructuur en bijzonder gesofisticeerde software, als ergens nog een prutser met Excel zit te klooien blijft het garbage-in, garbage-out.

Covid-19 heeft de digitale transformatie van bedrijven wereldwijd wel een opmerkelijke duw gegeven. Natuurlijk is het voor sommige nog pompen of verzuipen, maar voor vele was het een schop onder de kont om de 21ste eeuw binnen te tuimelen. Ik heb de jongste zeven maanden fantastische versnellingen gezien in het digitale denken van bedrijven. Of het nu over telewerken gaat, over ‘online customer experience’ of over ‘agile supply chains’, het lijkt alsof het bedrijfsleven ineens de digitale inhaalbeweging maakt waar het al jaren aan ontbrak. Gelukkig maar.

De vraag is of we dat als land ook kunnen. Gelukkig hebben we nu een regering, dat is alvast het begin. In het regeerakkoord wordt de digitale inhaalbeweging van België duidelijk in de verf gezet. Dat heeft veel met de figuur van Alexander De Croo te maken. Het is waarschijnlijk de allereerste keer dat iemand met verstand van digitalisering dit land leidt.

Itsme

De Croo is geen nerd, maar hij heeft zich wel goed ingewerkt in de materie toen hij verantwoordelijk was voor de Digitale Agenda in de regering van Charles Michel. Ik vind de app ItsMe nog altijd een goed voorbeeld van hoe de overheid wél kan innoveren om het de burger makkelijker te maken. Het probleem was echter dat De Croo in zijn rol als minister voor het digitale eigenlijk bitter weinig kon veranderen in het complexe overheidsstelsel omdat hij het mandaat niet had. Michel zelf demonstreerde dan weer weinig enthousiasme en kennis van zaken over digitalisering.

Maar deze keer hebben we aan het hoofd van ons land dus een CEO die wel degelijk de verschillende instanties naar het digitale tijdperk kan katapulteren. Helaas is De Croo’s keuze voor Mathieu Michel als staatssecretaris voor Digitale Agenda een miskleun. Jammer dat daar niet gekozen is voor een frisse, inhoudelijk competente kandidaat, zoals Annelies Verlinden op Binnenlandse Zaken.

Tweet

Er is vorige week nogal wat afgelachen met Mathieu’s behoorlijk zwakke digitale aanwezigheid. Zijn recentste tweet dateert van 2015. En zijn website lijkt wel ontwikkeld door een twaalfjarige die net zijn eerste cursus HTML achter de rug heeft.

Als je echt het verschil wil maken, heb je de twee nodig. Een CEO die verstaat waarom digitaal belangrijk is, en een goeie Chief Digital of Chief Information Officer die het kan uitvoeren. Maar ik ben blij dat De Croo vanuit zijn positie kan sturen. Er zijn voldoende bijzonder goede technologen in de overheid die nu eindelijk vooruitgang kunnen boeken. Kijk maar naar justitie, of gezondheid, waar de technologische kennis en competentie al jaren aanwezig zijn, maar helaas niet de wil om digitalisering door te drukken.

Ik hoop vooral dat De Croo de lat hoog genoeg legt. De mogelijkheden om de overheid versneld te digitaliseren kunnen zowel het gebruiksgemak van de burger drastisch verhogen als de werkingskosten van de overheid spectaculair doen dalen. Ondertussen is de burger online gewend geraakt aan de snelle, aangename en frictie-vrije diensten van bol.com en coolblue, en verwacht hij dus dat de overheid dat minstens even goed doet.

Onze regering zal verder moeten gaan dan wat opsmukwerk. Het is tijd om de onderliggende IT-systemen van de overheid klaar te zetten voor deze eeuw. Laten we al beginnen met nergens nog Excel te gebruiken.

(Dit artikel verscheen initieel op tijd.be)